เบิ่งหมู่เฮาเฮด "ข้าวโป่ง" ขนมอีสานภูมิปัญญาชาวบ้าน จ.อำนาจเจริญ

"ข้าวโป่ง" หรือ "ข้าวเกรียบว่าว" เป็นขนมที่หลายคนรู้จักกันดีว่าเป็นขนมที่มีความเฉพาะตัว เพราะนอกจากกลิ่นหอมจากข้าวจากเตาถ่าน ยังกินอร่อยและกรอบถูกใจเด็ก ๆ เป็นอย่างมาก

ขนม ข้าวโป่งขนมโบราณหากินยากที่มีประวัติความเป็นมาที่ยาวนานนั้น แต่เดิมชาวบ้านจะนิยมทำกินหลังจากฤดูเก็บเกี่ยวข้าวในช่วงฤดูหนาว แต่ปัจจุบันชาวบ้านในหลายพื้นที่ได้ปรับเปลี่ยนมาทำกินในงานบุญประเพณีสำคัญ ๆ “ข้าวโป่ง” ถือเป็นวัฒนธรรมทางอาหารที่เปรียบเสมือนสะพานที่เชื่อมโยงอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของผู้คนในชุมชน ส่งต่อภูมิปัญญาการถนอมอาหารแสนอร่อยที่ก่อให้เกิดความผูกพัน ความรัก ความสามัคคี ให้กับคนในครอบครัวและคนชุมชนของตัวเอง

ขั้นตอนการทำ ข้าวโป่งโบราณก็ไม่ยุ่งยาก หากต้องอาศัยแรงกายแรงใจในการทำ เพราะต้องใช้เวลาในการตำข้าวนานกว่าจะละเอียดและต้องตำขณะที่ข้าวเหนียวยังร้อน ๆ ด้วยครกกระเดื่อง ครกกระเดื่อง หรือภาษาอีสานเรียกว่า "ครกมอง" พอตำเริ่มละเอียดได้ที่ก็ค่อย ๆ เติมน้ำตาล กะทิ ไข่ไก่ น้ำมันพืชและงาลงไป แล้วตำให้เข้ากันอีกครั้ง จากนั้นก็นำแป้งไปคลึงเป็นแผ่นบาง ๆ แล้วตากให้แห้งสนิท พอถึงเทศกาลสำคัญก็นำมาปิ้งบนเตาไฟอ่อน ๆ จนพองฟู กรอบ ส่งกลิ่นหอมชวนกิน

“น้องปุ๊กปิ๊ก” ตัวแทนเด็ก ซี.ซี.เอฟ. ที่ได้ร่วมกิจกรรมในวันนี้เล่าว่า “การปิ้งข้าวโป่งต้องใช้ไฟอ่อน ๆ และคอยพลิกกลับไปกลับมาค่ะ เวลามีงานบุญ หนูก็จะช่วยย่าทำข้าวโป่ง ทุก ๆ คนจะช่วยกันตำ เหนื่อยแต่ก็สนุกดี หนูคิดว่าการทำ ข้าวโป่งโบราณ ไม่ได้แค่เพียงจะได้ขนมมากกินแต่เรายังได้เห็นความสามัคคีที่เกิดขึ้นในชุมชนเล็ก ๆ ของเราด้วยค่ะ”

สุดท้ายนี้เจ้าหน้าที่ ซี.ซี.เอฟ. ในพื้นที่ดำเนินงาน จ.อำนาจเจริญ “ขอขอบคุณแม่วนิดา กลมเกลียวหรือ แม่วะ มือหนึ่งของการนวดแป้งในชุมชน ที่วันนี้ได้มาสาธิตและสอนวิธีทำขนมโป่งสูตรดั้งเดิมให้กับพวกเราในวันนี้ เพื่อให้ลูกหลานได้เห็นและได้ทดลองทำขนมโป่งสูตรโบราณที่สะท้อนวิถี ชีวิตและความเป็นอยู่และภูมิปัญญาให้คนรุ่นหลังได้สืบสานอนุรักษ์ต่อไป”

เผยแพร่เมื่อ : 4 กรกฎาคม 2567

ร่วมสนับสนุนเงินบริจาค

#มูลนิธิซีซีเอฟ #CCF