“ขนมเจาะหู” หรือ “ขนมดีซำ” เป็นขนมที่ใช้ในงานบุญสารทเดือนสิบของชาวไทยพุทธในภาคใต้ ส่วนอิสลาม ก็นิยมทำในช่วงเทศกาลฮารีรายอ ซึ่งเชื่อว่าขนมชนิดนี้เป็นสัญลักษณ์แทนเงินเปรียบเสมือนการส่งเงินให้บรรพบุรุษให้ใช้ในอีกภพภูมิหนึ่ง ถือเป็นพิธีกรรมและความเชื่อของแต่ละท้องถิ่นที่สืบต่อกันมา
ประเพณีทำบุญเดือนสิบประเพณีโบราณที่คนไทยปฏิบัติสืบต่อกันมายาวนาน เป็นการทำบุญเพื่ออุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้กับบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ซึ่งก่อนถึงวันทำบุญชาวบ้านก็จะเตรียมทำขนมลักษณะคล้ายโดนัทชิ้นเล็กๆ รสชาติอร่อยแบบไทย ๆ ขนมชนิดนี้มีส่วนผสมไม่มากและวิธีทำก็ไม่ยากสามารถทำตามได้ง่ายๆ ส่วนผสมหลักมีแป้งข้าวจ้าว แป้งข้าวเหนียวและน้ำตาล
สำหรับวิธีการทำขนมเจาะหู เริ่มจากตั้งไฟละลายน้ำตาลแล้วทิ้งไว้ให้เย็น นำน้ำตาลมานวดกับแป้งที่เตรียมไว้ พอผสมเข้าที่ เตรียมนำน้ำมันใส่กระทะขึ้นตั้งไฟ ใช้ไฟปานกลาง เมื่อน้ำมันร้อนนำแป้งที่ได้ปั้นเป็นก้อนกลม ๆ ให้มีขนาดเท่า ๆ กัน นำวางบนใบตองที่ทาน้ำมันที่เตรียมไว้ ใช้มือกดบนใบตองให้แป้งมีลักษณะแบน แล้วทำรูตรงกลาง ลักษณะคล้ายการเจาะหู เรียบร้อยแล้วก็นำแป้งลงทอดในน้ำมันจนเป็นสีเหลืองทองทั้งสองด้าน นำขึ้นพักไว้ให้สะเด็ดน้ำมัน เพียงเท่านี้ก็จะได้ขนมเจาะหูกรอบนอกนุ่มใน สามารถเก็บไว้ได้นานโดยไม่ต้องเก็บไว้ในตู้เย็น
น้องแก้ม เด็ก ซี.ซี.เอฟ. ในพื้นที่โครงการ จ.สตูล เล่าว่า “การทำขนมในช่วงวันสารทเดือนสิบ ไม่ได้ทำเพียงแค่เอาไปทำบุญที่วัด หรือไว้รับประทานเองที่บ้านเท่านั้น แต่ยังเผื่อแผ่แจกเพื่อนบ้านโดยเฉพาะญาติผู้ใหญ่ที่เคารพด้วย ทุกครั้งที่มีโอกาสได้ร่วมเตรียมงาน ก็จะได้ชิมขนมเจาะหูที่อร่อย และยังได้สัมผัสความอบอุ่น ในช่วงเวลาที่ทุกคนทำขนมร่วมกัน ทั้งแม่และยายที่กำลังนวดแป้ง หนูเองได้ช่วยใช้ไม้เขี่ยขนมที่ทอดในกระทะ บรรยากาศการทำขนมด้วยกันมีความสุขมาก และพอถึงวันไปวัด ทุกคนก็จะตื่นกันตั้งแต่เช้ามืดมาหุงข้าวและทำกับข้าวเพื่อเตรียมไปวัดกันค่ะ”
